ตั้งอยู่ในวัดพุทธบรรพต บ้านผาเจาะ ตำบลเทพคีรี เป็นถ้ำที่มีลักษณะเหมือนถูกเจาะหน้าผา แต่จริงๆ แล้วเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ มีความสวยงามเป็นอย่างมาก เมื่อขึ้นไปด้านบนสามารถมองเห็นทัศนียภาพบริเวณบ้านผาเจาะและอำเภอนาวังได้ทั้งหมด
บนยอดถ้ำผาเจาะยังประดิษฐานพระพุทธรูปองค์ใหญ่ให้สักการะ ตำนานเล่าว่าในสมัยที่มีการสร้างพระธาตุพนม
มียักษ์กุมภัณฑ์ตนหนึ่งเตรียมสิ่งของใส่ตะกร้าไว้มากมายเพื่อจะมาบรรจุในพระธาตุ ระหว่างทางได้พบกับยักษ์อีกตนที่ผาเจาะแห่งนี้ ยักษ์นั้นแจ้งว่าพระธาตุพนมสร้างเสร็จแล้ว ยักษ์กุมภัณฑ์เสียใจมากจึงทิ้งตะกร้าไว้ที่นี่ กลายเป็นผาเจาะ
